Hartfalen

Soorten hartfalen

Adelheid: “Er zijn twee soorten hartfalen: bij de ene soort heeft het hart een verminderde pompfunctie met een vergrote hartkamer en de andere soort is een verdikte hartspier (stijf hart), waarbij het hart zich niet goed kan ontspannen en daardoor niet goed kan vullen.”

Verschillende oorzaken

Voor beide soorten hartfalen zijn er verschillende oorzaken. “Bij een verdikte hartspier spelen een hoge bloeddruk en leeftijd een grote rol”, vertelt Marianne. “Hoe ouder je wordt, hoe groter het risico op hartfalen wordt. Meestal spelen ook andere ziektes mee, zoals diabetes en COPD. Een hart met een verminderde pompfunctie kan diverse oorzaken hebben, waaronder een hartinfarct, alcoholgebruik, hartritmestoornissen en soms is het genetisch bepaald.”

‘Eens een hartpatiënt, altijd een hartpatiënt’

Marianne vult aan: “Oudere mensen hebben een grotere kans op hartfalen. Maar jongere mensen kunnen ook hartfalen hebben, al hebben zij vaak een genetische afwijking, een hoge bloeddruk of een hoge alcoholinname. En wat we landelijk zien is dat mensen te weinig bewegen én te veel eten. Met alle risico’s van dien. Leefstijl speelt een grote rol bij het verkleinen van de kans op hartfalen.” Waar kan je hartfalen dan aan herkennen? Adelheid: “Kortademigheid is een van de meest voorkomende symptomen van hartfalen. Maar ook vocht vasthouden, bijvoorbeeld de sok in je enkel zien staan. Of een opgeblazen gevoel in de buik en je erg vermoeid voelen. Vaak gaat het om een combinatie van klachten. Als je dit soort klachten hebt, is het goed om je te laten onderzoeken bij de huisarts.” Marianne en Adelheid vertellen dat hartfalen meestal wordt ontdekt bij een acute situatie, zoals een infectie, longontsteking of hartritmestoornis. “Als iemand dan al langere tijd meerdere klachten heeft, valt op dat moment alles als een puzzel op z’n plek. Het komt zelden voor dat iemand geen of weinig klachten heeft.”

Medicatie voor de rest van je leven

Ze vervolgen: “Kom je bij een van ons op de polikliniek? Dan ben je eigenlijk al te laat. Hartfalen gaat helaas nooit meer over, maar we kunnen wel helpen om de kwaliteit van je leven te vergroten. Bijvoorbeeld door het gebruik van medicijnen. Het is gelukkig niet altijd nodig om onder controle te blijven bij ons of de cardioloog, maar medicijnen moet je wel de rest van je leven blijven gebruiken.” Bij de behandeling van hartfalen zijn meerdere zorgverleners betrokken. Adelheid: “We hebben alle kennis in huis. Zo werken we samen met onze eigen fysiotherapeuten, diëtisten, de verpleegkundig specialist geriatrie, cardioloog en medisch psycholoog. Samen maken we een behandelplan dat gericht is op beweging, eten en drinken en de mentale gezondheid. Maar we werken ook samen met hartfalenverpleegkundigen van thuiszorgorganisaties.”

Hartfalenverpleegkundigen aan huis

Marianne: “Bij kwetsbare patiënten of patiënten die minder mobiel zijn, komen hartfalenverpleegkundigen van thuiszorgorganisaties Careaz, Marga Klompé of Sensire thuis. Zij komen dan bijvoorbeeld de bloeddruk en hartslag meten. Maar patiënten kunnen thuis ook zelf metingen doen met hulpmiddelen die ze van ons krijgen. De resultaten noteren ze zelf in een thuismeetapp en krijgen wij doorgestuurd. Het is voor velen een uitkomst, omdat ze niet elke keer naar het ziekenhuis hoeven te komen. En wij kunnen snel een behandeling aanpassen, omdat we regelmatig resultaten krijgen.”